نشریه پژوهش در هنر و علوم انسانی
پیاپی 31 (آذر 1399)

خلاقیت به خلق چیزی از عدم اطلاق نمیشود خالقیت توانایی ایجاد ایده های تازه از طریق ترکیب، تغییر یا دوباره استفاده کردن از ایده های موجود است و توانایی ارتباط بین موضوعات در حوزه های مختلف و به کارگیری تواناییهای ذهنی، برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدید اسکمپر بر این مفهوم استوار است که هر چیز جدیدی، مدل اصالح شده چیزی است که پیش از این موجود بوده است. مسئله ی پژوهش حاضر ارزیابی کاربست خالقیت در آثار دومین دوسالانه تصویرگری نیایش بر اساس الگوی اسکمپر و نحوهی چگونگی به کارگیری این الگو در تصویرگری های دوسالانه ی نیایش با هدف به دست آوردن اصولی برای سنجش خلاقیت در تصویرگری میباشد. این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی برپایه روش کیفی و کمی انجام یافته و اطلاعات الزم با استفاده از منابع کتابخانه ای و مشاهده آثار دومین تصویرگری دوسالانه نیایش گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بسیاری از الگوهای فنی اسکمپر در تصویرگریهای دومین دوسالانه تصویرگری نیایش به کاررفته است. چنانکه مشخص شد الگوی اقتباس بیشترین میزان و الگوی کوچک سازی کمترین درصد فراوانی الگوی اسکمپر در آثار دومین دوسالانه تصویرگری نیایش را به خود اختصاص داده است.

علیرغم نقش کلیدی نقاش هلندی پیت موندریان در به کمال رساندن نقاشی انتزاعی در نیمه اول قرن بیستم، غیبت تحقیقی جامع حول محور اصول نظری نقاشی نئوپلاستیک بچشم میخورد. در تحقیقات پیشین، پژوهشگران عمدتا به بررسی زندگی هنری موندریان و عواملی همچون تاثیر نظریات هنرمندان و فیلسوفان بر تغییر سبک او از نقاشی طبیعتگرا به نقاشی نئوپلاستیک پرداخته اند. مضاف بر این، تحلیل بصری نقاشیها عمدتا در غیاب نوشته های تیوریک و بالاخص اصول نقاشی نئوپلاستیک موندریان ارایه شده است. با وجود اهمیت و رابطه نزدیک بین نوشته های تیوریک- فلسفی و نقاشیهای نئوپلاستیک، بندرت تحلیلی جامع بر شش اصل نئوپلاستیسیزم که این نقاش در سال 1926 تدوین کرد، انجام یافته است. با عنایت به اهمیت محوری قواعد نقاشی نئوپلاستیک، هدف این مقاله بررسی شش اصل نئوپلاستیسیزم با تحلیلی جامع برنوشته های موندریان بین سالهای 1917 تا 1926 میباشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی-بصری و متکی بر منابع کتابخانه ای است. در انتهای این مقاله، خواننده به درک جامعی از نظریات هنری موندریان در رابطه با اصول ششگانه نئوپلاستیسیزم میرسد. آگاهی از این قواعد و مفاهیم اساسی کمک شایانی به مخاطبان در خوانش، نقد و درک بصری نقاشیهای نئوپلاستیک در ارتباط با مفاهیم کلیدی همچون عناصر نقاشی، فرم و فضا، هارمونی و ریتم خواهد کرد.

سبک دودلینگ آرت یکی از سبکهایی است که تحت تاثیر ناخودآگاه شکل می گیرد. دودلینگ آرت همیشه درکنار مفاهیمی همچون ناخودآگاه و هنردرمانی آمده است و با سبکهایی مثل سوریالیسم نیز مرتبط است. در این مقاله به اینکه چگونه فرد میتواند با تکیه بر دودلینگ با ذهن ناخودآگاه خود ارتباط برقرار کند، پرداخته شده است. به منظور نیل به این هدف از روش تحقیق توصیفی تحلیلی استفاده شده و اطلاعات این تحقیق با روش کتابخانه ای گردآوری شده است. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این امر است که میان دودلینگ آرت و ذهن ناخودآگاه ارتباط معناداری وجود دارد. بدین گونه که خاطرات فرد به صورت تصاویری از بین خطوط کشیده شده، خود را نشان داده و فرد با تحلیل آن میتواند به ناخودآگاه خود پی برده و به آرامش برسد. به بیانی دیگر دودلینگ آرت تجلی گاه خاطرات یک فرد است و به همین مناسبت میتوان از دودلینگ آرت در هنردرمانی بهره مند شد و به افرادی که دچار مشکلاتی روانی همچون خشم، استرس، عصبانیت و ناتوانی در تصمیم گیری هستند، کمک کند تا با تمرکز و آرامش، راه حلهای بهتری در مورد مسایل زندگی پیدا کنند.

معماری همواره به عنوان ابزاری مادی، بیانگر و انتقال دهنده معنا و مفاهیم والای انسانی است که ریشه در اصول، اعتقادات و اندیشه یک قوم دارد. در حقیقت همچون پلی از عالم صورت به جهان معنا برای متجلی نمودن روح هستی گردد. در دنیای پر هرج و مرج امروزی همراه با هزاران ایده و سبک طراحی، پیدا کردن اصول مطلوب بسیار سخت و دشوار است و باعث سردرگمی افراد میشود. یکی از بهترین و مطمئن ترین راه ها برای استخراج این اصول و استفاده به عنوان دستورالعمل طراحی، تحلیل بناهای قدیمی است. یکی از مسایلی که در معماری امروز به دست فراموشی سپرده شده، اصل سلسله مراتب است. درحالیکه این موضوع به خوبی و به وفور در معماری گذشته استفاده میشده است. سلسله مراتب و ادب حضور در سنت و فرهنگ ایرانی از ارکان اصلی بوده که میتوان تجلی آن را در همه هنرها بهخصوص معماری به منصه ظهور رساند. حال این مقاله در نظر دارد تا با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و مرور متون تاریخی و ادبی به اثبات اهمیت این موضوع میپردازد. درنهایت تجلی آن را در بنای تاریخی بقعه پیر تاکستان موردبررسی قرار داده است.

در دوره قاجاریه بنا به شرایط اقتصادی و اجتماعی نیاز به خانه سازی بیشتر میشود و با توجه به افزایش میزان ساخت و سازها این دوره را میتوان دوره خانه سازی یا معماری مسکونی نامید. در این دوره معماری و به تبع آن تزیینات به کار گرفته شده در بناها از جمله قصرها و خانه ها، به خصوص خانه های متمولین تحت تاثیر غرب دچار تغییراتی شد؛ تبریز نیز به عنوان یکی از مهمترین شهرها و به عنوان پایتخت دوم، به سبب نزدیکی به کشورهای عثمانی و روسیه و همچنین ولیعهد نشین بودن پذیرای این تاثیرات بوده است؛ عمده مسئله اصلی این تحقیق را میتوان نوع تزیینات به کاررفته در تالارهای خانه های قاجاری تبریز و روند تغییرات تزیینات استفاده شده در تالارها در طی گذر زمان دانست که در این راستا سعی شده است تزیینات تالارهای خانه ها به دلیل اهمیت تالار در خانه های قاجاری و تزیینات پرکارتر آن نسبت به سایر بخشهای خانه مورد تحلیل قرار بگیرند. تحقیق حاضر با استفاده از پژوهش نمونه موردی، گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و مطالعات میدانی به صورت حضوری و مشاهده مستقیم با روش توصیفی تحلیلی به بررسی تزیینات تالارهای خانه های قاجاری تبریز پرداخته است. نتایج نشاندهنده آن است که تزیینات با جزییات بیشتر و پرکارتر نظیر نقاشیهای سقفی و دیواری در اوایل دوره قاجار کاربرد بیشتری داشته است و هر چه به اواخر این دوره نزدیک میشویم از میزان اینگونه تزیینات کاسته شده و تزیینات آیینه کاری پا به عرصه ظهور گذاشته اند.

ادبیات داستانی یکی از بسترهای مهم برای بررسی یک موضوع و دیدگاه در جهان است. به دلیل گستردگی و تنوع موضوعات در ادبیات داستانی و پرداخته ای متفاوت به یک قصه که در خلال آن یک موضوع مورد بررسی قرار میگیرد، جهان ادبیات همیشه میتواند دستمایهی خوبی باشد برای تحقیق و پژوهش راجع به یک مسئله یا مسایلی که در زندگی روزمره ممکن است با آن دست و پنجه نرم کنیم. رمان حصار و سگهای پدرم از جمله آثاری در دنیای ادبیات است که با نگاهی متفاوت به جایگاه زنان در خانواده، حق و حقوق آنان در نزد همسر، پدر و یا برادر و نوع رابطه ی آنان با دیگران میپردازد و همین نگاه خاص به زنان در طی روایت داستان، تبدیل شده است به یک موضوع برای تحقیق و پژوهش. موضوعی که همیشه یکی از بن مایه های اصلی در هنر و ادبیات بوده است که خلاق و آفریننده به فراخور جهانی که در آن زیست میکند به آن نگاهی متفاوت دارد. این نگاه به تجربه ی زیستی، تاریخی، اجتماعی و تربیت فکر و دیدگاه نویسنده یا سازنده ی برمیگردد که در اثر خود روایت قصه ی زندگی زنان را انتخاب میکند. روایتی که میتواند بر دنیای تفکر و شکل گیری زاویه ی دید خواننده و مخاطب اثر بگذارد. روایت دنیای زنان در مسیر یک قصه، پتانسیل و ظرفیت تحقیق و بررسیهای متعددی دارد که خود باعث شده است نگارنده به سراغ چنین موضوعی برود.

امروزه کارکنان بااستعداد و با مجهز به دانش روز از مهمترین سرمایه های ارزشی یک سازمان محسوب میشوند و با توجه به قدرت ایده پردازی و خلق محصولات جدید سازمان را در مسیر توسعه و پیشرفت قرار میدهند به همین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین مدیریت دانش با رهبری خدمتگزار صورت گرفت. به همین منظور در ابتدا مروری بر مفاهیم و ادبیات موضوع پژوهش میپردازیم و در پایان پیشنهادهای کاربردی آن ارایه میگردد.